فروش مال غیر(ملک)
آنچه که از جرم فروش مال غیر(ملک)باید بدانید – شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که شخصی خانه ای که متعلق به شما بوده را بفروشد!!!
یا از فردی آپارتمانی بخرید و بعداً بفهمید که این آپارتمان اصلاً متعلق به او نبوده است.
می توان حدس زد که چه حالی می‌شوید.
در اصطلاح حقوقی به این عمل انتقال مال غیر گفته می شود.
بر اساس قانون و عرف هر فردی دارای اختیار کامل در اموال خودش است؛
انتقال مال غیر
به عبارت دیگر هرکسی که چیزی را خریداری نموده و یا به هر روش قانونی دیگری (همانند ارث) به او انتقال یافته ،
این حق را دارد که در حدود قانون، هر کاری خواست با آن انجام دهد، مثلاً آن را بفروشد، اجاره بدهد و …
بنظر می رسد برخی علاوه بر اینکه صاحب‌اختیار اموال خودشان هستند، فکر می‌کنند اختیار اموال دیگران را هم دارند!!!!!
انتقال اموال هر شخصی ، بدون اطلاع او را «فروش مال غیر» می‌گویند.
جرم فروش مال غیر
این عمل جرمی است که علاوه بر جنبه خصوصی ، جنبه عمومی نیز دارد؛
یعنی مجرم نه تنها به دلیل آسیب رساندن به شخص ، بلکه به دلیل آسیب رساندن به آرامش و نظم جامعه قابل پیگرد و مجازات است
فروش مال غیر ، یکی از روش های متقلبانه تجاوز به اموال دیگران و حقوق مالکیت محسوب می گردد.
در این مقاله قصد داریم تا به زبانی ساده و شفاف فعل « فروش مال غیر» را به لحاظ حقوقی مورد بررسی قرار دهیم .
تحلیلی بر چگونگی وقوع جرم فروش مال غیر
جرم انتقال یا فروش دارایی های دیگران از جمله جرائم مقید محسوب می شود که نتیجه آن به صورت خسارت مالی به دیگران ظاهر می شود.
در این جرم، به جای اینکه بر ضرر بالفعل تاکید شود بیشتر برضرر بالقوه تاکید می شود.
ملاک وقوع جرم فروش مال غیر
زیرا بر طبق قانون، شرط به وقوع پیوستن این جرم ودر واقع ملاک وقوع جرم ، تصرف عملی بر مال مورد انتقال نیست ،
بلکه انجام معامله و انتقال حقوقی و قانونی مال که سبب ایراد ضرر و زیان بالقوه می شود، برای وقوع جرم انتقال و فروش مال غیر کفایت می کند.
در این جرم ، مجرم بدون داشتن مالکیت و یا داشتن مجوز قانونی برای انتقال مال دیگری ،
با خدعه وفریب خود را به عنوان صاحب مال یا شخصی که دارای مجوز قانونی است ،معرفی می کند
و با نیت اضرار به دیگری، مبادرت به انتقال مال دیگری می نماید.
در واقع ، جرم انتقال و فروش مال غیر یکی از روش های مختلف کلاهبرداری محسوب می شود
و در طبقه بندی جرایم بر اساس موضوع ، به عنوان جرم علیه اموال طبقه بندی می شود.
شناخت ارکان جرم فروش مال غیر
رکن قانونی:
بار دیگر یادآوری می گردد که فروش مال غیر به این معناست که شخصی مالی را که در ملکیت خودش نیست
و یا اختیارش را ندارد را به دیگری بفروشد و انتقال دهد ، و تفاوتی ندارد که عین مال باشد ویا منفعت آن.
ماده ۱ (( قانون راجع به فروش مال غیر )) مصوب فروردین ۱۳۰۸ اذعان دارد که
«کسی که مال غیر را با علم به اینکه مال غیر است به نحوی از انحاء عیناً یا منفعتاً بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند کلاهبردار محسوب و مطابق ماده ۲۳۸ قانون عمومی محکوم می‌شود»
و همچنین است انتقال گیرنده که در حین معامله عالم به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد.
مجازات جرم انتقال مال غیر
با مد نظر قرار دادن قانون تصویب شده در سال ۱۳۰۸ و با توجه به رای وحدت رویه دیوان عالی کشور،
مجازات جرم انتقال مال غیر، تابع مجازات مصرح در ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کاهبرداری مصوب سال ۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده ،
و می توان چنین برداشت نمود که رکن قانونی جرم انتقال و فروش مال غیر، متشکل از دو قانون مصوب سال ۱۳۰۸ و ۱۳۶۷ می باشد.
رکن مادی:
در جرم فروش مال غیر، دیگرنیازی به توسل به کلاهبرداری، فریب مال باخته و تسلیم مال توسط وی به شخص کلاهبردار وجود ندارد.
اساساً در این جرم، مال باخته و زیان دیده ، شاید اصلاً در محل وقوع جرم حضور نداشته باشند تا فریب بخورند ،
بلکه فقط فروش مال دیگری توسط شخص کلاهبردار و مرتکب جرم می تواندکافی باشد.
به عنوان مثا ل چنانچه قولنامه ای تنظیم شود، همین قولنامه و امضای زیر آن رکن مادی جرم فروش مال دیگری را تشکیل می دهد.
رکن معنوی:
در جرم فروش مال غیر، سوء نیت داشتن و فروش مال از روی عمد ، رکن معنوی و روانی این جرم را تشکیل می دهد.
به عبارت دیگر فرد انتقال دهنده، می بایست از همان اول قصد فروش مال غیر را داشته باشد، و بعد مبادرت به فروش آن کند.
لیکن چنانچه شخصی بدون قصد و نیت و ناخواسته مال دیگری را به فروش برساند، مجرم محسوب نشده و مجازاتی متوجه وی نخواهد بود.
نحوه اثبات جرم فروش مال غیر
در جرم فروش مال غیر ، شرط به وقوع پیوستن جرم ، ضررو زیانی است که به مالک وارد می شود.
برای اقامه دعوا و تنظیم شکایت علیه مرتکب باید بررسی گردد که آیا عمل با سوءنیت انجام شده است؟
و اینکه آیا ضرر و زیان به وجود آمده را شخص مرتکب ایجاد کرده است؟
و اقدام مرتکب از روی اختیار و اراده و نه با اجبار و اکراه انجام شده باشد و منجر به ضرر و زیان مالک گردیده است.
دیگر نگران امور و مشکلات ملکیتان نباشید
تیمی متخصص همراه شماست
مطالعه بیشتر
با نحوه پیش فروش آپارتمان و چالش های احتمالی آن بیشتر آشنا شویم
مجازات مجرمان فروش مال غیر
میزان مجازات مجرمان فروش مال غیر، از ماده یک قانون انتقال و فروش مال غیر، مصوب پنجم فروردین ۱۳۰۸ (کلاهبرداری)
وبا توجه به رای وحدت رویه ۵۹۴-۱۳۷۳/۹/۱ هیات عمومی دیوان عالی کشور،
(با توجه به نسخ ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی)، مطابق با ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب سال ۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام صادر می گردد
فروش مال غیر ، علاوه بر آسیب رساندن به مالک ، موجب برهم زدن نظم و آرامش جامعه می شود ،
مجازات فروش مال غیر
فلذا قانونگذار مجازات شدیدی را برای آن در نظر گرفته است که به شرح زیر است:
۱-حبس از یک تا هفت سال.
۲-پرداخت جزای نقدی معادل مالی که دریافت کرده است.
۳-بازگرداندن مال به صاحب آن.
۴-انفصال مادام‌العمر از خدمات دولتی (اگر مرتکب از کارکنان دولت باشد).
۵-همچنین قانون گذار انتقال گیرنده ای(خریدار) را که هنگام معامله ، آگاه به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد را معاون جرم تلقی کرده و مجازات خواهد نمود.
برخی ملاحظات مهم:
۱-معاونت در جرم فروش مال غیر
در جرم فروش مال غیر ، اگر مالک از وقوع معامله (انتقال مالش)مطلع شود،
لیکن ظرف مدت یک ماه پس از آگاهی، مبادرت به تنظیم اظهارنامه نکرده و مالکیت خود را به اطلاع خریدار نرسانده باشد
(علیرغم اطلاع از انتقال مالش ظرف مدت یکماه اقدام خاصی انجام ندهد)
«معاون جرم» محسوب می‌شود،زیرا در چنین شرایطی، هیچ بعید نیست که با فروشنده تبانی کرده باشد تا از خریدار که از جریان آگاه نبوده، کلاهبرداری کنند.
۲-منقول یا غیر منقول بودن تفاوتی در اصل وقوع جرم ندارد
زمانی که از موضوع فروش مال غیر صحبت می‌شود، تفاوتی ندارد که چه چیزی به فروش رفته است و منقول یا غیرمنقول بودن آن هم تفاوتی در اصل وقوع جرم ندارد و در هر دو مورد، این اقدام غیرقانونی و جرم محسوب می شود.
۳- برای رسیدگی به این جرم ابتدا باید شکایت کیفری را مطرح نماییم.
بنابراین، مرجع صالح برای اقامه این شکایت و رسیدگی به آن دادسرایی است که جرم در حوزه آن واقع شده است
( معمولاً محل تنظیم قولنامه یا دفترخانه‌ای است که انتقال سند در آن محل انجام شده است.)
۴-رد مال
اگر انتقال مال غیر در دادگاه ثابت شود، و شخص مجرم محکوم به بازگرداندن آن به صاحب اصلی‌اش شود به این حکم در اصطلاح «ردّ مال» گفته می شود.
حال چنانچه ملک مورد نظر با سند رسمی به فردی دیگر منتقل شده باشد،
مالک آن می بایست پس از اثبات جرم در دادگاه کیفری، با تنظیم دادخواست و اقامه دعوا در محاکم حقوقی،
ابطال اسناد جعلی و خلع ید را درخواست نماید زیرا رسیدگی به این دادخواست‌ها از صلاحیت محاکم کیفری خارج است.
۵- در خصوص اموالی که چند مالک داشته باشد (اصطلاحاًمشاع باشد)
چنانچه شریک به اندازه سهم خود از مال مشترک، بدون رضایت شریکش به دیگری انتقال دهد جرمی انجام نداده ،
لیکن در صورتیکه شریک علاوه بر سهم خود، سهم مشاعِ شریکش را نیز بدون رضایت او به دیگری انتقال دهد جرم است.
۶- جرم« انتقال مال غیر» از جمله جرائم پیچیده ای است که اثبات آن نیاز به تبحًر دارد
فلذا چنانچه شما نیاز به استفاده از مشاوره وکلا و کارشناسان مجرب ما داشتید
می توانید بصورت تلفنی و یا حضوری از راهنمایی و مشاوره آنها بهره مند شوید.
نوشته های پیشین
با نحوه پیش فروش آپارتمان و چالش های احتمالی آن بیشتر آشنا شویم
