این روزها با افزایش جمعیت و کمبود فضای کافی و دعاوی مرتبط به ساخت و ساز با شهرداری، بسیاری از ویلاها و خانه باغ‌ها جای خود را به آپارتمان های چند طبقه و برج‌های سر به فلک کشیده داده‌اند. مردم نیز امروزه به علت گرانی و تورم یا شاید امنیت هرچه بیشتر، تمایل بیشتری به اپارتمان نشینی پیدا کرده‌اند. به گونه‌ای که دیگر خبری از خانه‌های حیاط دار، یک طبقه و مستقل نیست یا تعدادشان اندک و انگشت شمار است. آپارتمان نشینی نیز قوانین و ضوابط خاص مربوط به خود را دارد و لازمه هر سکنه‌ای است که بر این مقررات آگاه و مطلع باشد. در ادامه به تفسیر و شرح کامل قوانین و ضوابط مختلف اپارتمان‌نشینی می‌پردازیم.
آنچه در اینجا میخوانیم
قانون آپارتمان نشینی مشاعات و تعمیرات
قسمت‌های مشترک یا مشاع، قسمت‌هایی از ساختمان است که حق استفاده از آن منحصر به یک یا چند آپارتمان نبوده و به همه مالکان به نسبت اختصاصی آن‌ها تعلق میگیرد. به طور کلی مشاعات قسمت‌هایی از ساختمان است که برای استفاده اختصاصی تشخیص داده نشده‌اند و در سند مالکیت هیچ یک از همسایگان به طور ویژه نیامده باشد. قسمت‌هایی مانند راه پله، حیاط، پارکینگ، پشت بام و غیره متعلق به همه اهالی ساختمان است و همگی به یک نسبت در این قسمت‌ها سهم دارند و هیچ کسی نباید با نادیده گرفتن دیگران، به صورت شخصی از این مکان‌ها استفاده کند
پارکینگ
فقط واحدهایی که حق استفاده از پارکینگ مشاع برای آن‌ها شناخته شده است، می‌توانند از پارکینگ ساختمان به طور مشاع استفاده کنند. در هنگام نوشتن اجاره نامه یا در هنگام خرید خانه حتماً سهم خود را از پارکینگ مشخص کنید و درصورتی که به شما پارکینگ تعلق پیدا می‌کند، حتماً آن را در سند یا اجاره نامه قید کنید. شما نمی‌توانید بدون اجازه از پارکینگی که متعلق به شخص دیگری است استفاده کنید. در صورتی که یکی از واحدهای آپارتمان، برای مدتی خالی از سکنه باشد و همسایه‌ها از پارکینگ آن بدون اجازه مالک استفاده کنند، پس از اینکه مالک در خانه خود سکونت کرد، می‌تواند اجاره مدت استفاده از پارکینگش را از استفاده کننده درخواست کند. اگر فردی در پارکینگ آپارتمان فرد دیگری خودرو خود را متوقف کند و تمایل به برداشت آن نداشته باشد، بر اساس قانون آپارتمان نشینی جرم محسوب شده و جریمه و حبس به عنوان مجازات برای او در نظر گرفته می‌شود. طبق قانون آپارتمان نشینی، نمی‌توان بدون جلب رضایت تمام اهالی ساختمان در پارکینگ مراسم برگزار کرد. قرار دادن وسایلی مانند میز و صندلی در پارکینگ برای استفاده شخصی ممنوع بوده و دخل و تصرف در حقوق دیگر مالکان محسوب می‌شود. مالکان می‌توانند براساس توافق فی مابین نسبت به قرار دادن وسایل دیگر و حتی استفاده از پارکینگ آپارتمان‌‌های دیگر تصمیم بگیرند. نگهداری حیوانات در پارکینگ یا حیاط خلاف قانون آپارتمان نشینی است.
آسانسور و پشت بام
در صورتی که آپارتمان آسانسور باربری نداشته باشد، طبق قانون آپارتمان نشینی، به هیچ عنوان نباید از آسانسور اصلی آپارتمان برای جابجایی اسباب و اثاثیه استفاده کرد. اگر شخصی عمداً یا سهواً آسیبی به آسانسور آپارتمان برساند، تمام هزینه‌های تعمیرات بر عهده خود او است. فضاهای اضافی در اتاقک آسانسور در پشت بام و اتاق تأسیسات در پارکینگ صرفاً جهت قرار دادن وسایل مرتبط با ساختمان است. قانون آپارتمان نشینی مشخص می‌کنند که قرار دادن اشیا روی پوشش عایق کف پشت بام ممنوع است و در صورت صدمه زدن به آن هزینه‌های تعمیرات بر عهده آسیب زننده خواهد بود.
راه پله و راهرو
از قوانین آپارتمان نشینی که بسیار اهمیت دارد، تمیز نگه داشتن راه پله است. قبل از بردن زباله‌ها به بیرون از خانه از سالم بودن پلاستیک آن مطمئن شوید و اگر به هر دلیل قسمتی از راه پله را آلوده و کثیف شد، باید به سرعت برای نظافت آن قسمت اقدام کنید. طبق قانون آپارتمان نشینی گذاشتن کفش، دمپایی و جاکفشی پشت در آپارتمان و در محوطه راهروها و همچنین قرار دادن کیسه زباله و سطل آشغال پشت در آپارتمان، ریختن زباله و آشغال در حیاط و راهروها ممنوع است.
هزینه شارژ
یکی از موارد مورد بحث در قانون آپارتمان نشینی شارژ ساختمان است. شارژ مبلغی است که برای خدمات خاصی از ساکنین آپارتمان گرفته می‌شود. مفاهیمی در مورد شارژ وجود دارد که در ادامه به توضیح در مورد آن‌ها می‌پردازیم.
حق شارژ ساختمان شامل چه مواردی می شود؟
هزینه‌های برق، آب و گاز مشترک
هزینه نگهداری و تعمیرات بخش های عمومی ساختمان
هزینه‌های نگهداری از گیاهان و رسیدگی به آن‌ها در فضای عمومی ساختمان
هزینه‌های مربوط به سرایداری
هزینه‌های خرید اقلام مورد نیاز در قسمت‌های عمومی ساختمان (مثلاً وسایل مورد نیاز جهت نظافت، روشنایی راهروها و ….)
قانون آپارتمان نشینی که باید در مورد شارژ رعایت شود شامل موارد زیر است:
– تمامی واحدهای یک مجتمع آپارتمانی جدای این که فرد یا افرادی در آن ساکن باشند، موظف هستند تا مبلغ شارژ ماهیانه را پرداخت کنند.
– اینکه مبلغ شارژ توسط مستأجر یا صاحب خانه پرداخت شود موضوعی توافقی بین آن دو طرف است.
– در صورت اضافه شدن جمعیت خانواده میزان مصرف مواردی مانند آب، برق و …. افزایش پیدا می‌کند، در نتیجه افزایش حق شارژ ساختمان و سایر هزینه‌های مشترک کاملاً منطقی است.
– چنانچه واحدی حق شارژ ماهیانه را پرداخت نکند، هیئت مدیره طبق قانون آپارتمان نشینی اظهارنامه‌ای با موضوع عدم پرداخت حق شارژ ساختمان با اعلام مبلغ دقیق بدهی برای آن واحد ارسال می‌کند. در صورتی که حتی با دریافت اظهارنامه بدهکار مبلغ بدهی را پرداخت نکرد، هیئت مدیره این اجازه را دارد که مسئله را از طریق مراجع قضایی پیگیری کند.اگر با وجود حکم دادگاه مبنی بر پرداخت بدهی، بدهکار همچنان برای پرداخت شارژ اقدام نکرد، هیئت مدیره می‌تواند بر طبق قوانین آپارتمان نشینی دسترسی بدهکار را به امکانات عمومی ساختمان مثل شوفاژ، تهویه مطبوع، آب گرم، برق و گاز متوقف کند.
– اگر فردی از اهالی ساختمان به هر طریقی به بخش عمومی ساختمان خسارت وارد کند، آن شخص موظف است تا هزینه خسارت وارده را پرداخت کند و هزینه از محل شارژ ساختمان پرداخت نمی‌شود.
– سهم هر واحد از حق شارژ در مورد هزینه‌هایی که ارتباط با مساحت زیربنایی خانه دارد به نسبت مساحت محاسبه می‌شود و سایر مخارج که ارتباطی به میزان مساحت زیر بنا ندارد از قبیل هزینه‌های مربوط به سرایدار، نگهبان، متصدی آسانسور، هزینه نگهداری تأسیسات، باغبان، تزئینات قسمت‌های مشترک و غیره به طور مساوی بین مالکین یا استفاده کنندگان تقسیم می‌شود.
چند قانون آپارتمان نشینی دیگر:
– برخی از رفتارهای شهروندی و آپارتمان نشینی، بسته به نوع فرهنگ باید برجسته‌تر نشان داده شوند. امروزه پیشرفت تکنولوژی به ما این امکان را داده که تجهیزات یک استودیو کوچک را در خانه برپا کنیم. گاهی این تجهیزات تنها برای استفاده تفریحی، و گاهی هم به طور جدی برای ساخت یک قطعه موسیقی خریداری می‌شود. اگر قصد دارید در خانه خود استودیو ضبط موسیقی برپا کنید، لطفا از عایق‌ها غافل نشوید. این نوع عایق‌ها باید در همه سمت اتاق به کار برده شوند. کف، سقف، دیوارها و پنجره اتاق را عایق صدا کنید تا موجب نارضایتی همسایگان خود نشوید.
– سینماهای خانگی، لذت چندبرابری برای تماشای برنامه‌های صوتی و تصویری به همراه دارند. اما موج و شدت صدا در آن‌ها گاهی به قدری زیاد است که برای همسایگان شما آزاردهنده می‌شود. برای این کار لازم است در هنگام خرید این وسایل و تجهیزات به متراژ خانه خود هم دقت کنید و به غیر از آن، صدای پخش موسیقی را تا اندازه‌ای بالا ببرید، که فردی خارج از خانه شما با آن اذیت نشود.
– اگر در خانه کودک یا کودکانی زندگی می‌کنند، شما نمی‌توانید آن‌ها را از بازی کردن منع کنید، اما می‌توانید کف خانه را عایق صدا کار کنید یا حداقل از فرش‌های ضخیم‌تر برای خانه استفاده کنید. با این کار سر و صدای کمتری از جانب همسایه طبقه پایین شما شنیده می‌شود. البته به مرور کودکتان، قوانین آپارتمان نشینی را هم از شما فرامی‌گیرد.
– برای جابجایی وسایل خانه، آن‌ها را بر روی کف نکشید. بهتر است از فردی کمک بگیرید تا راحت‌تر و بی‌صداتر آن را جابجا کنید.
– تعمیرات خانه را در روزهای غیر تعطیل و در ساعات صبح و عصر انجام دهید.
– اگر قرار است از امکانات ساختمان که قبض مشترک دارند استفاده بیشتری داشته باشید، این موضوع را با همسایگان یا مدیر ساختمان در جریان بگذارید. برای مثال اگر قصد تدارک دورهمی، نذری و … را دارید می‌توانید برای پرداخت سهم بیشتری از شارژ اقدام کنید.
ماده ۴۸ قانون آپارتمان نشینی
طبق این ماده که در قانون آپارتمان نشینی به آن پرداخته شده است به موضوع رعایت نظم عمومی در یک مجتمع مسکونی می پردازد. در ماده ۴۸ عنوان شده است که قراردادن کفش ، دمپایی و جا کفشی در پشت درب آپارتمان و در محوطه راهروها ممنوع است و ساکنین بایستی به این موضوع توجه داشته باشند و نظم عمومی ساختمان را از بین نبرند. این ماده از قانون به رعایت نظم عمومی در یک ساختمان تاکید می ورزد؛ بخصوص نظم و آرایش منظم راهرو ها که بیشتر عبور و مرور ساکنین از آنجا صورت می گیرد و بهم ریختگی و نداشتن ترتیب در آنجا باعث آزردگی دیگر ساکنین می شود .
رعایت نظم عمومی در یک مجتمع مسکونی از چه چیزی نشات میگیرد؟
نظم موجود در یک مجتمع مسکونی برخاسته از ارزش ها و باورهایی می باشد که در آنجا حاکم است. هر قدر فرهنگ آپارتمان نشینی در یک مجتمع حاکم باشد نظم عمومی آن مجتمع نیز از سطح بالاتری برخوردار می باشد. رعایت نکردن نظم در راهرو ها، ریختن زباله در محوطه ی مجتمع و بی توجهی به حق دیگران در موارد مختلف، فقط بخش کوچکی از رفتار‌هایی است که بعضی اوقات با آن روبرو می شویم. رعایت نکردن نظم می تواند بر افرادی که درصدد رعایت قوانین و هنجار‌ها هستند نیز تاثیر بگذارد. بنابراین باید با ایجاد فرهنگ سازی و وسواس در اجرای قانون آپارتمان نشینی، اساس نظم پذیری عمومی را تقویت کرد . وقتی افراد ساکن در مجتمع احساس کنند در صورت انجام رفتارهای ناهنجار مورد انتقاد و سرزنش دیگران قرار می‌گیرند، از انجام رفتار ناهنجار خودداری می کنند و الگوی نظم عمومی را می پذیرند .